โทโกนาเมะ (Tokoname) เป็นเมืองเล็กๆ ที่ตั้งอยู่ฝั่งตะวันตกของ จ.ไอจิ (Aichi) อยู่ใกล้กับสนามบิน Chubu Centrair International Airport และไม่ไกลจากเมืองนาโกย่ามากนัก ชุมชนบริเวณนี้ขึ้นชื่อเรื่องเครื่องปั้นดินเผาและเป็นแหล่งผลิตแมวกวักที่ใหญ่และมีชื่อเสียงที่สุดของญี่ปุ่น (นอกจากจะส่งขายในประเทศแล้วก็ยังส่งขายต่างประเทศอีกด้วย) ชุมชนไม่เล็กไม่ใหญ่นี้สร้างเสน่ห์ให้กับท้องถิ่นได้อย่างน่าหลงใหล นอกจากจะสร้างเอกลักษณ์ที่ยอดเยี่ยมให้กับชุมชนแล้ว มันยังกลายเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่โชว์ภูมิปัญญาท้องถิ่นออกมาให้ผู้มาเยือนสัมผัสได้อย่างมีเสน่ห์ทีเดียว
ภูมิปัญญาท้องถิ่นอย่างแรกที่จะนำมาเล่าสู่กันฟังนั้นก็คือเรื่องเครื่องปั้นดินเผา ซึ่งโทโกนาเมะนี้เป็น แหล่งดินเผาโบราณที่มีมาตั้งแต่สมัยยุคเฮอัง (Heian Period; ช่วงปี ค.ศ.794-1185) อันเป็นหลักฐานทางประวัติศาสตร์ที่ขุดค้นพบและบันทึกไว้ ด้วยความที่ที่นี่เป็นแหล่งดินเผาที่ได้รับการยกย่องตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบันว่าเป็น 1 ใน 6 แหล่งดินเหนียวที่นำมาทำเครื่องปั้นดินเผาได้ดีที่สุดของญี่ปุ่น ภูมิปัญญาท้องถิ่นนี้จึงสืบทอดจากอดีตมาสู่ปัจจุบันอย่างภาคภูมิ สำหรับการเริ่มต้นอุตสาหกรรมเครื่องปั้นดินเผาในยุคใหม่ของโทโกนาเมะนั้นเริ่มขึ้นตั้งแต่ สมัยโชวะ (Showa Period; ช่วงปี ค.ศ.1926-1989) โดยเริ่มมีการสร้างเตาเผาขนาดใหญ่ในชุมชนตามอุตสาหกรรมแบบใหม่ในยุคนั้น ต่อมาก็เริ่มเปลี่ยนเป็นโรงงานที่ทันสมัยขึ้นและเริ่มผลิตผลิตภัณฑ์ต่างๆ มากมายหลากหลายรูปแบบตั้งแต่ผลิตภัณฑ์ของใช้ในครัวเรือนไปจนถึงผลิตภัณฑ์เชิงอุตสาหกรรมเลยทีเดียว และนั่นก็ทำให้ชื่อเสียงของแหล่งดินเผาที่ยอดเยี่ยมนี้คงอยู่เรื่อยมาจนถึงปัจจุบัน
ภูมิปัญญาท้องถิ่นที่ชุมชนโทโกนาเมะนำมาสร้างเอกลักษ์ให้เป็นมูลค่าเพิ่มนั้นก็คือการนำเอาผลิตภัณฑ์เครื่องปั้นดินเผาในเชิงอุตสาหกรรมอันขึ้นชื่อมาตกแต่งชุมชนอย่างลงตัวจนกลายเป็นเอกลักษณ์ใหม่ขึ้นมา ตัวอย่างที่เห็นได้ชัดก็คือการนำเอากระเบื้องและท่อน้ำที่ทำจากดินเผามาประดับตกแต่งเป็นผื้นผิวกำแพง ตลอดจนทางเดิน จนกลายเป็นความโดดเด่นที่น่าสนใจ สิ่งเหล่านี้เองสร้างเอกลักษณ์ให้การท่องเที่ยวชุมชนแหล่งนี้เป็นอย่างมาก ประกอบกับการร่วมกันอนุรักษ์เตาเผาโบราณมากมายหลายแหล่งในชุมชนแห่งนี้ รวมถึงส่งเสริมอุตสาหกรรมเครื่องปั้นดินเผาในชุมชนให้ยังคงอยู่ โทโกนาเมะจึงกลายมาเป็นแหล่งท่องเที่ยวชุมชนที่มีคุณค่าน่าสนใจขึ้นมาในทันที
ตลอดทางเดินสองข้างทางนั้นนอกจากเราจะได้สัมผัสบรรยากาศชุมชนที่มีเสน่ห์เฉพาะตัวแล้ว เรายังพบร้านรวงทั้งเล็กทั้งใหญ่มากมาย ตั้งแต่ร้านดั้งเดิมไปจนถึงแกลเลอร์รี่เก๋ๆ รวมไปถึงร้านอาหารท้องถิ่นในชุมชนที่กลายมาเป็นจุดสนใจอีกอย่างนอกเหนือไปจากการทัวร์ชมงานฝีมือและชุมชนเชิงอนุรักษ์นี้
ภูมิปัญญาท้องถิ่นที่มีชื่อเสียงอีกอย่างก็คือแมวกวักหรือที่เรารู้จักกันดีว่า
โดยเราจะเห็นหลักฐานเป็นปล่องไฟและเตาเผาเก่าแก่มากมายปรากฏอยู่ทั่วบริเวณนี้แล้วทุกแห่งยังคงถูกอนุรักษ์ไว้เป็นอย่างดีว่า มาเนกิเนโกะ (招き猫 - Maneki-neko) นั่นเอง ที่โทโกนาเมะนี้คือแหล่งผลิตแมวกวักที่ใหญ่ที่ขึ้นชื่อมากที่สุดของญี่ปุ่น เหตุหนึ่งก็เพราะแมวกวักส่วนใหญ่ผลิตมาจากเซรามิกซึ่งที่นี่เป็นแหล่งเครื่องปั้นดินเผาที่ขึ้นชื่ออยู่แล้ว แมวกวักของโทโกนาเมะก็เลยพลอยดังตามไปด้วย อย่างไรก็มีอุตสาหกรรมผลิตแมวกวักที่นี่ก็สร้างเอกลักษณ์ให้กับชุมชนด้วย บริเวณศูนย์นักท่องเที่ยวประจำเมืองก็จะมีมุมสำหรับจัดแสดงให้ความรู้เรื่องแมวกวักอยู่ด้วย
แต่ไฮไลท์ที่เป็นจุดสนใจมากที่สุดและเป็นจุดถ่ายรูปที่คนอยากแวะมาเก็บภาพด้วยมากที่สุดนั้นก็คือมาเนกิเนโกะยักษ์ที่ชื่อว่า Tokonyan ขนาดสูงกว่า 3.8 เมตร กว้างกว่า 6.3 เมตร สร้างขึ้นราวปี ค.ศ.2008 ตั้งกวักมือเด่นเป็นสง่าอยู่เหนือถนนโทโกนาเมะ-มาเนกิเนโกะ (Tokoname-Manekineko Street) ซึ่งเจ้าหัวแมวกวักยักษ์นี้ค่อนข้างจะมีชื่อเสียงและเป็นจุดป๊อปปูลาห์สำหรับนักท่องเที่ยวจุดหนึ่งที่โด่งดังไปทั่วโลกเลยทีเดียว
เหตุที่ชุมชนแห่งนี้ได้รับความสนใจจากนักท่องเที่ยวทั้งคนญี่ปุ่นและชาวต่างชาติมากขึ้นนั้นไม่ใช่แค่เอกลักษณ์ประจำชุมชนเท่านั้น แต่สิ่งหนึ่งที่ส่งเสริมให้ผู้คนอยากมาเยือนก็คือการจัดการชุมชนที่ยอดเยี่ยมพร้อมการทำการประชาสัมพันธ์และทำแผนการตอนรับอย่างเป็นระบบระเบียบ โดยชุมชนแห่งนี้ได้ก่อตั้งองค์กร Tokoname Sightseeing Association ขึ้นเพื่อดูแลจัดการการท่องเที่ยวชุมชนเชิงอนุรักษ์อย่างเป็นรูปธรรมและมีระเบียบแบบแผนที่ดี อีกทั้งยังได้รับความร่วมมือจากชุมชนอย่างดีเยี่ยมอีกด้วย แล้วสิ่งที่ทำให้นักท่องเที่ยวประทับใจที่สุดก็คือการจัดทำเส้นทางเดินเที่ยวชุมชนซึ่งแบ่งเป็น 3 เส้นทาง ในระยะทางที่ต่างกัน ลัดเลาะทำความรู้จักชุมชนตลอดจนเยือนแหล่งท่องเที่ยวที่ต่างกันอีกด้วย โดยนอกจากจะจัดทำแผ่นพับแจกให้กับนักท่องเที่ยวแล้วก็ยังทำป้ายสัญลักษณ์ควบคู่ไปตลอดทั้งชุมชนด้วย เรียกได้ว่าเป็นการท่องเที่ยวชุมชนเชิงอนุรักษ์ที่ทำอย่างรอบด้านและครบวงจรอย่างแท้จริง
----------
โทโกนาเมะ (Tokoname)
+ ที่ตั้ง : Koie-hommachi, Tokoname, Aichi
+ ศูนย์บริการนักท่องเที่ยว : Tokoname Sightseeing Association 5-168-2 Koie-hommachi, Tokoname, Aichi
----------
วิธีเดินทาง
จากสถานี Meitetsu Nagoya (Nagoya Station)
- ชานชาลาที่ 4 (Track No.4) ขึ้นรถไฟ (ป้ายสีเขียว) สาย Meitetsu Tokoname Line หรือ Meitetsu Airport Line ไปลงยังสถานี Tokoname
จากสนามบิน Chubu Centrair International Airport
- ขึ้นรถไฟสาย Meitetsu Airport Line หรือ Meitetsu Tokoname Line ไปลงยังสถานี Tokoname
