เซ็นโตะ หรือโรงอาบน้ำสาธารณะแบบญี่ปุ่นนั้นมีประวัติศาสตร์อันยาวนาน ที่น่าสนใจก็คือเริ่มต้นจากวัดพุทธศาสนาในอินเดีย ต่อมาได้แพร่ไปยังประเทศจีน และในที่สุดเริ่มเป็นที่นิยมในประเทศญี่ปุ่นในสมัยนารา การแวะไปที่เซ็นโตะถือว่าเป็นประสบการณ์ที่ดีในการเรียนรู้ประเพณีและวัฒนธรรมแบบดั้งเดิมของญี่ปุ่น
ไม่ว่าคุณจะแวะไปที่เซ็นโตะแห่งไหน สิ่งสำคัญๆ สองประการที่จะต้องคำนึงถึงก็คือ ประการแรก หากคุณมีรอยสักก็ควรจะเช็คให้แน่ใจว่าที่นั่นอนุญาติให้มีรอยสักได้ เพราะเซ็นโตะหลายแห่งยังไม่อนุญาติให้บุคคลที่มีรอยสักเข้าใช้บริการ เหตุผลดั้งเดิมก็คือ เป็นการป้องกันไม่ให้สมาชิกยากูซ่า หรือพวกมาเฟียญี่ปุ่นเข้าใช้บริการ
ประการที่สอง การปฏิบัติตามกฎและมารยาทที่เหมาะสมในขณะที่คุณอยู่ที่นั่น นั้นเป็นสิ่งที่สำคัญมาก ลูกค้าคนอื่นๆ อาจจะไม่พอใจได้ ถ้าคุณไม่ทำตามกฏ และเป็นเพราะว่าที่นี่คือที่อาบน้ำสาธารณะ การชำระล้างตัวให้สะอาดก่อนลงแช่ตัวในบ่ออาบน้ำนั้นเป็นสิ่งที่สำคัญมาก อย่าลืมล้างฟองสบู่หรือแชมพูออกให้หมด และอีกสิ่งหนึ่งก็คือ อย่าลืมว่าคนในเซ็นโตะจะเปลือยกายล่อนจ้อนกันหมดทุกคน แต่แยกฝั่งชายหญิง ไม่ปะปนกัน
เมื่อคุณมาถึงเซ็นโตะ สิ่งแรกคือจ่ายเงินค่าธรรมเนียม โดยทั่วไปแล้วจะตกอยู่ประมาณ 450 เยน จากนั้นก็ถอดรองเท้า แล้วตรงไปยังห้องเปลี่ยนเสื้อผ้า ถอดเสื้อผ้าเก็บไว้ในล็อคเกอร์ รวมทั้งทุกสิ่งทุกอย่างที่คุณนำติดตัวมาด้วย เอาแต่สบู่และแชมพูไปกับคุณ แต่ถ้าคุณไม่มีก็สามารถซื้อได้ที่นั่น (ราคาตกประมาณ 200 เยน สำหรับสบู่หรือแชมพู)
เมื่อเดินเข้าไปในบริเวณห้องอาบน้ำ คุณจะพบกับม้านั่งเตี้ยๆ และถังใบเล็ก ซึ่งตั้งอยู่ในบริเวณสำหรับชำระล้าง นั่งลงบนม้านั่งที่ว่าง เปิดน้ำร้อนผสมกับน้ำเย็นลงในถัง แล้วราดให้ทั่วตัว จากนั้นก็ถูสบู่ชำระร่างกายตามปรกติ หลังจากที่ล้างตัวจนสะอาดหมดจดแล้ว คุณก็พร้อมที่จะลงไปแช่ตัวในบ่อน้ำร้อนหรือเข้าห้องซาวน่า
บ่ออาบน้ำนั้นมีอยู่หลายแบบ อาจจะแตกต่างกันตรงอุณภูมิ หรือเป็นอ่างเวิร์ลพูล หรือชนิดของน้ำที่ใช้ คุณอาจจะพบกับอ่างเด็นกิ บุโระ หรืออ่างอาบน้ำไฟฟ้า ผมลองแช่ในอ่าง แต่รู้สึกเหมือนโดนไฟฟ้าชอต อย่างไรก็ดีมีแขกหลายคนที่ชอบมัน
หลังจากใช้เวลาค่อนข้างนานในการแช่ตัว เพราะคุณคงต้องการที่จะลองแช่ในทุกๆ บ่อ ให้กลับมาล้างตัวอีกครั้งบนม้านั่งเตี้ยๆ จากนั้นก็กลับไปยังห้องแต่งตัว สิ่งสุดท้ายสำหรับวัฒนธรรมเซ็นโตะก็คือ การนั่งพักจิบน้ำชาหรือเครื่องดื่มอื่นๆ ที่คุณสามารถเลือกซื้อได้จากเครื่องขายน้ำ เซ็นโตะหลายแห่งจะมีเก้าอี้นวดตัวไว้บริการ ซึ่งอาจจะเป็นการปิดท้ายที่ดีในการอาบน้ำผ่อนคลายของคุณ
แม้ว่าเซ็นโตะส่วนใหญ่จะเปิดกันตั้งแต่เช้าตรู่ไปจนถึงค่ำคืน โดยส่วนตัวแล้วผมชอบไปที่นั่นในตอนกลางคืน หลังจากใช้เวลาเนิ่นนานแช่ตัวในน้ำร้อน พร้อมกับอาบน้ำถูตัวกับฝักบัว มันทำให้ผมหลับได้อย่างสบายในทันทีทันได
ผมขอแนะนำเซ็นโตะที่ผมแวะไปใช้บริการที่เมืองวากะยะมะ เป็นโรงอาบน้ำที่เป็นแบบดั้งเดิมและท้องถิ่นมากๆ และที่นี่ก็ไม่มีปัญหาแต่อย่างใด ถ้าคุณมีรอยสัก โรงอาบน้ำโคะอุฟุกุ-ยุ (Koufuku-Yu) ตั้งอยู่ในเขตชินโทะริ บนถนน Kitakyukamachi