ฉันตกหลุมรักอ่างเทะมิซุ (temizu) ใบแรกที่ฉันเห็นเมื่อมาถึงญี่ปุ่น และคิดว่าเป็นอ่างน้ำที่สวยที่สุด จนกระทั่งได้ไปพบเจออ่างน้ำเทะมิซุของวัดและศาลเจ้าอื่นๆ อีกมากมาย ทุกๆ อันสวยงดงามถูกใจไปหมด แล้วก็ฉันตัดสินไม่ได้ว่าอันไหนสวยที่สุด
อ่างเทะมิซุเป็นอ่างน้ำที่ทำจากหินใส่น้ำสะอาดอยู่เต็มเปี่ยม และจะตั้งอยู่หน้าวัดและศาลเจ้าของญี่ปุ่น น้ำในอ่างเทะมิซุเป็นน้ำที่มีไว้สำหรับทำพิธีเทะมิซุ คำว่า ‘เทะ’ แปลว่า มือ และ ‘มิซุ’ แปลว่า น้ำ รวมกันแปลว่าล้างมือด้วยน้ำ พิธีเทะมิซุเป็นพิธีสำหรับให้ผู้มาเยี่ยมชมชำระล้างตัวเองให้บริสุทธิ์ก่อนเข้าวัดหรือศาลเจ้า เป็นพิธีง่ายๆ ซึ่งบางแห่งจะมีป้ายเขียนวิธีทำที่ถูกต้องกำกับไว้ทั้งภาษาอังกฤษและภาษาญี่ปุ่น พิธีเทะมิซุมีดังนี้ หยิบกระบอกตักน้ำที่ทางวัดหรือศาลเจ้ามีไว้ให้ด้วยมือขวา ตักน้ำในอ่างมาล้างมือข้างซ้าย แล้วเปลี่ยนมาล้างมือข้างขวา ต่อจากนั้นเทน้ำบนฝ่ามือ แล้วป้วนปาก เป็นอันสิ้นสุดพิธี
อ่างเทะมิซุใบแรกที่ฉันเห็นคือ อ่างเทะมิซุของวัดยะคุโอะอิน (Yakuoin) บนภูเขาทะกะโอะ (Mt. Takao) ฉันได้ชมเด็กนักเรียนที่มาทัศนศึกษากันกลุ่มใหญ่ รุมล้อมอ่างน้ำและทำพิธีเทะมิซุก่อนเข้าวัด เป็นภาพที่น่าทึ่งมาก อ่างเทะมิซุส่วนใหญ่จะมีศาลาคลุม น้ำในอ่างจึงใสสะอาดอยู่เสมอ และจะมีท่อน้ำหรือก็อกน้ำที่มีน้ำไหลอยู่ตลอดเวลา
อ่างเทะมิซุของแต่ละแห่งนอกจากจะมีรูปร่างสวยงามแตกต่างกันแล้ว ยังท่อน้ำหรือก็อกน้ำที่ออกแบบอย่างงดงาม และดูแตกต่างกันไปอีกด้วย อ่างเทะมิซุของวัดยะคุโอะอินมีรูปปั้นของพระสงฆ์ยืนถือภาชนะอย่างหนึ่งที่มีท่อน้ำยื่นออกจากมา ส่วนอ่างเทะมิซุของวัดคิโยะมิซุ (Kiyomizu) ที่สวนอุเอะโนะ โตเกียว มีท่อน้ำยื่นออกจากปากของรูปปั้นมังกร สวยงามมาก และบางแห่งจะมีมังกรถึงสองตัวช่วยกันให้น้ำ นอกจากนั้นยังมีท่อน้ำไม้ไผ่ ที่ดูเรียบๆ
วัดและศาลเจ้าบางแห่งมีอ่างเทะมิซุที่ทำจากก้อนหินธรรมชาติ เช่นอ่างเทะมิซุของศาลเจ้า Zeniarai Benten ที่คามาคุระ ใช้หินก้อนใหญ่ทั้งก้อน เพียงเจาะหลุมตรงกลางไว้ใส่น้ำ มีน้ำไหลจากท่อไม้ไผ่ดูสวยงามเป็นธรรมชาติมาก ฉันไปเจออ่างก้อนหินอีกอ่างหนึ่งที่ถูกใจฉันมาก เป็นอ่างเทะมิซุของศาลเจ้าเล็กๆ ริมทะเลสาปคะวะกุชิโกะ (Kawaguchiko) เชิงภูเขาฟูจิ ทำจากก้อนหินธรรมชาติทั้งก้อนไม่มีการขัดเกลาตกแต่งแต่อย่างใด มีต้นมอสขึ้นตามธรรมชาติรอบนอกของอ่าง สวยแปลกตาจริงๆ
วัดและศาลเจ้าใหญ่ๆ จะมีอ่างเทะมิซุมากกว่าหนึ่งอันเช่น วัดนาริตะซาน ชินโชะจิ (Naritasan Shinshoji) ที่เมืองนาริตะ มีอ่างเทะมิซุถึง 3 อัน แต่ละใบก็สวยไปคนละแบบ อันแรกอยู่หน้าประตูทางเข้าหลัก เป็นอ่างที่ดูเก่าแก่ แม้แต่มังกรให้น้ำก็ดูเหมือนว่ามายืนให้น้ำอยู่ที่นี่มานานหลายร้อยปี อ่างอีกอันอยู่หน้าอาคารชะคะ-โดะ (Shaka-do) ซึ่งเคยเป็นอาคารหลักเก่า เป็นอ่างเทะมิซุที่สวยเก๋ อ่างใบที่สามตั้งอยู่หน้าเจดีย์ใหญ่ของวัด เป็นอ่างหินใบใหญ่ แบบเรียบ แต่งดงาม เหนืออ่างมีอ่างเหล็กที่แกะสลักเป็นดอกไม้เล็กๆ สามใบ และมีน้ำผุดออกมาจากเกสรดอกไม้ สวยงามมาก
นอกจากธรรมชาติที่งดงามเป็นเลิศแล้ว ญี่ปุ่นยังเป็นประเทศที่มีขนบธรรมเนียมประเพณีและวัฒนธรรมที่เก่าแก่ งดงาม และละเอียดอ่อน อ่างเทะมิซุเป็นสิ่งหนึ่งที่สะท้อนให้เห็นถึงศิลปะและวัฒนธรรมที่งดงามละเอียดอ่อนนั้น ฉันตกหลุมรักอ่างเทะมิซุเสียมากมาย และคิดว่าคุณคงจะตกหลุมรักอ่างเทะมิซุเช่นกัน
